Ana menu:
HAZIR BETON > BETON YOLLAR
“Duble” Yolların Yapımında da Aynı Yanlışa Düşülmesin
Türkiye’nin Karayollarındaki İhmali: "Beton Yollar"
- Neden Beton Yollar ?
Beton Yollara Doğru
Beton Yollar Yüksek Trafiğe Cevap Verecek Taşıma Gücüne Sahiptir
Beton konusunda deneyime sahip olan asfalt müteahhitleri, beton yol yapımına karar verilirse gerekli ekipman ve donanımı tedarik edeceklerdir
TÜRKİYE BETON YOLLARLA TANIŞIYOR...
Türkiye’nin Karayollarında Bugüne Kadar
İhmal Ettiği Seçenek : "BETON YOLLAR"
Cumhuriyet’in kurulmasından Atatürk’ün ölümüne değin geçen, “anayurdun demir ağlarla örüldüğü” 15 yıl bir tarafa bırakılacak olursa, Türkiye’nin ulaşım ve taşımacılıktaki tercihinin hep karayolları olduğu görülmektedir.
1950 yılında farklı bir kalkınma modelinin benimsenmesiyle, İstanbul’u ve batıdaki kentleri hedef alan hızlı bir iç göç başlamış, bunun sonucunda, hala devam eden plansız ve denetimsiz bir kentleşme (yapılaşma) sürecine girilmiştir. Buna paralel olarak artan ulaşım ve taşımacılık ihtiyacının karşılanmasına yönelik planlamalarda ise karayolu tercihi belirginleşmiştir. (Karayolları Genel Müdürlüğü’nün kuruluşu: 1950)
Kısacası, karayolları Türkiye’nin ulaşım ve taşımacılığı, bir bakıma ekonomisi açısından yaşamsal öneme sahiptir. Ülkemiz açısından böylesine önem taşıyan karayollarımızın yapımında 50 yıldır kullanılan tek malzeme ise asfalttır.
Asfalttır ama, bugün otoyollarla birlikte 63.000 km uzunluğundaki karayollarımızın ancak 8.300 kilometrelik bölümü “asfalt betonu” yani sıcak karışım ve sıkıştırmayla yapılan asfalt yol, 50.000 kilometrelik bölümü ise “sathi asfalt kaplama”dır. Türkiye’deki ağır taşıt trafiğinin Avrupa ortalamalarının epey üzerinde olduğu gerçeği de buna eklenince, ortaya çıkan manzara, sonu bir türlü gelmeyen bakım-onarım çalışmaları olmaktadır. Üstelik bu durum, gelir ve performans beklentilerini karşılamaktan çok uzak kalan otoyollarımız için de farklı değil. Bayındırlık ve İskan Bakanı’nın açıklamasına göre*, Karayolları Genel Müdürlüğü 52 trilyon liralık borcunu ödemediği için Tüpraş’tan asfalt alamamaktadır. Bakanın açıklamasına göre, Tüpraş’tan alınan asfaltın çok büyük bir bölümü ancak bakım-onarım çalışmalarında kullanılmakta, otoyol ve köprülerin bakımı için ise yılda 1.3 katrilyon harcama yapılmaktadır. (Elde edilen gelir ise sadece 250 trilyon) Her bir kilometrelik otoyol (köprüler dahil) için yıllık 500 bin dolar bakım parası harcanmaktadır.
En yetkili ağızdan aktarılan bu bilgiler, karayollarımızdaki bakım-onarım çalışmalarının, son yıllarda büyük bir daralma yaşayan ve kaynak sıkıntısı çeken ekonomimiz açısından hiç de azımsanmayacak bir yük olduğunu ortaya koymaktadır. Sık bakım-onarım çalışmalarıyla aksayan ulaşımın yolaçtığı akaryakıt sarfiyatıyla, iş ve enerji kaybının getirdiği külfet de cabası.
Peki, Türkiye’nin karayollarındaki tercihi bugüne kadar neden hep asfalttan yana oldu? Bunun başlıca nedenleri şöyle sıralanabilir: 1950’den sonra giderek yaygınlaşan asfalt kaplama yapımında belirli bir teknoloji ve deneyim düzeyine ulaşılmıştır; 1973 yılındaki petrol krizine kadar ucuz bitüm sağlanabilmiştir; asfalt betonu uygulaması daha kolay görülmüştür...
Ancak, 1973 yılında petrol fiyatlarındaki ani artış nedeniyle asfalt betonu birim fiyatında bitümün payı % 30’a yükselmiş, 1976’da bu oran % 45’e çıkmış, böylece asfalt hammadde (bitüm) maliyeti açısından sahip olduğu avantajı yitirmeye başlamıştır. Bugün ülkemizdeki 5 rafineriden kaliteli bitüm temini giderek güçleştiği gibi, bunun nakliyesi de önemli bir sorundur.
Oysa, Türkiye bugün çimento üretiminde Avrupa’nın ve dünyanın önde gelen ülkelerindendir ve ülkemizin bütün bölgelerine dağılmış 39 adet çimento fabrikası bulunmaktadır. Bu fabrikalardan, her tür ve nitelikte, uluslararası standart ve kalitede, uygun maliyetlerle çimento temin edilebilmektedir. Ülkemizde önemli uluslararası projelerde imzası bulunan ve beton yol uygulamasını rahatlıkla yapabilecek, havaalanı pistleri gibi benzer çalışmaları bulunan firmalar da mevcuttur. (Beton yolların dayanıklılığı ve bakım-onarım giderlerinin yok denecek kadar az olmasının yanında, gerek yapım ve işletim, gerekse sürüş güvenliği açısından pek çok başka üstünlüğü de vardır ki, ilerleyen sayfalardaki incelemelerde bu konular ele alınmaktadır. )
Öyleyse, gereken şey, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Karayolları Genel Müdürlüğü ve belediyelerimizin, yani ülkemizde yol yapımı konusunda karar verici durumdaki kurumlarımızın, Türkiye’nin de artık diğer ülkeler gibi beton yol seçeneğini dikkate almak durumunda olduğunu görerek, buna uygun planlamalar yapmasıdır. Nitekim, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği arasında nisan ayında imzalanan Örnek Beton Yol Yapımı Protokolu, Türkiye’nin bu alanda attığı önemli bir adım olacaktır.